Opracowali: dr med. Piotr Gajewski i dr med. Wiktoria Leśniak
Od Redakcji: W niniejszym artykule przedstawiono wybrane praktyczne informacje dotyczące rozpoznawania i leczenia przewlekłej i ostrej niewydolności serca. Po każdym zaleceniu podano w nawiasach kwadratowych jego siłę i jakość danych, na ktorych je oparto, według klasyfikacji przedstawionej w tabeli 1.
Skróty: ACEI – inhibitor(y) konwertazy angiotensyny, AF – migotanie przedsionków, ARB – bloker(y) receptora angiotensynowego, AV – przedsionkowo-komorowy, BNP – peptyd natriuretyczny typu B, CABG – pomostowanie aortalno-wieńcowe, CMR – rezonans magnetyczny serca, CRT-D – terapia resynchronizująca z funkcją defibrylatora, CRT-P – terapia resynchronizująca z funkcją stymulatora, E – prędkość maksymalna wczesnego napływu mitralnego, E' – prędkość wczesnorozkurczowa pierścienia mitralnego, eGFR – oszacowane przesączanie kłębuszkowe, ESC – European Society of Cardiology, HDCz – heparyna drobnocząsteczkowa, ICD – wszczepialny kardiowerter-defibrylator, LBBB – blok lewej odnogi pęczka Hisa, LVEF – frakcja wyrzutowa lewej komory, MRA – antagonista receptora mineralokortykoidowego, MR-proANP – środkowa część przedsionkowego propeptydu natriuretycznego, NS – niewydolność serca, NSLPZ – niesteroidowe leki przeciwzapalne, NT-proBNP – N-końcowy propeptyd natriuretyczny typu B, NYHA – New York Heart Association, OZW – ostry zespół wieńcowy, PCI – przezskórna interwencja wieńcowa
| Tabela 1. Klasyfikacja zaleceń i danych naukowych | |
|---|---|
| klasa (siła) zalecenia | |
| I | dane naukowe lub powszechnie akceptowana opinia wskazują, że określone postępowanie diagnostyczne lub lecznicze jest korzystne, użyteczne i skuteczne (co oznacza: zdecydowanie powinno się stosować daną interwencję – przyp. red.) |
| II | dane naukowe lub opinie dotyczące przydatności lub skuteczności określonego postępowania diagnostycznego lub leczniczego nie są zgodne IIa dane naukowe lub opinie przemawiają za użytecznością lub skutecznością (co oznacza: należy rozważyć stosowanie – przyp. red.) |
| IIb | użyteczność lub skuteczność jest słabiej potwierdzona przez dane naukowe lub opinie (co oznacza: można rozważyć stosowanie – przyp. red.) |
| III | dane naukowe lub powszechnie akceptowana opinia wskazują, że określone postępowanie diagnostyczne lub lecznicze nie jest użyteczne ani skuteczne, a w niektórych przypadkach może być szkodliwe (co oznacza: zdecydowanie nie należy stosować danej interwencji – przyp. red.) |
| stopień wiarygodności danych | |
| A | dane pochodzące z licznych badań z randomizacją lub z metaanaliz |
| B | dane pochodzące z jednego badania z randomizacją lub z dużych badań bez randomizacji |
| C | uzgodniona opinia ekspertów lub dane pochodzące z małych badań, lub z badań retrospektywnych bądź rejestrów |
Definicja i rozpoznanie niewydolności serca
1. W tych wytycznych niewydolność serca (NS) definiuje się klinicznie jako zespół typowych objawów (tab. 2) będących wynikiem nieprawidłowości budowy lub czynności serca, która powoduje niezdolność serca do dostarczania tlenu w ilości pokrywającej zapotrzebowanie metaboliczne tkanek pomimo prawidłowych (lub tylko kosztem zwiększonych) ciśnień napełniania.
